Qaz Xromatoqrafiyası və Kütlə Spektrometri nədir?

14 noyabr 2023

Qaz Xromatoqrafiyası və Kütlə Spektrometri analitik kimya sahəsində təməl sütunlardır. Tədqiqatçılara və alimlərə mürəkkəb qarışıqların incəliklərini müstəsna dəqiqliklə və dərinliklə açmağa imkan verən Qaz Xromatoqrafiyası və Kütlə Spektrometri mürəkkəb alətlər kimi xidmət edir.

 

Qaz Xromatoqrafiyası

Qaz xromatoqrafiyası, əsas olaraq, diferensial bölmə prinsipi üzərində işləyir. Nümunə daxilində uçucu birləşmələr həm stasionar faza (ümumiyyətlə, sütunun üzərindəki maye və ya bərk örtük), həm də mobil faza, adətən, helium kimi inert qazla qarşılıqlı təsirinə əsasən ayrılır. Nəticə təfərrüatlı xromatoqramdır, qarışığın unikal tərkibini göstərən qrafik təsvirdir.

Tipik Qaz xromatoqrafiyası sistemi nümunə injektorundan, ayırma sütunundan və detektordan ibarətdir. Nümunə sistemə enjekte edilir və o, sütunu keçərkən fərqli birləşmələr stasionar faza ilə qarşılıqlı əlaqəyə girərək müxtəlif elüsiya vaxtlarına gətirib çıxarır və nəticədə xromatoqramma yaradır.

Qaz xromatoqrafiyasının çoxyönlü olması müxtəlif sahələrdə tətbiq tapır. Ətraf mühitin təhlili çirkləndiricilərin aşkar edilməsində dəqiqliyindən faydalanır, qida və içki sınaqları onun ləzzət birləşmələrini müəyyən etmək qabiliyyətinə əsaslanır, kriminalistika dərmanların aşkarlanması üçün onun imkanlarından istifadə edir və əczaçılıq sənayesi ondan keyfiyyətə nəzarət məqsədləri üçün istifadə edir.

 

Kütlə Spektrometri

Kütlə spektrometri molekulyar aydınlaşdırma üsuludur. Bu, yüklənmiş hissəciklər (ionlar) yaratmaq üçün nümunənin ionlaşdırılmasını əhatə edir, sonra onların kütlə-yük nisbətinə əsasən ayrılır. Nəticədə kütlə spektri nümunədə mövcud olan birləşmələrin molekulyar çəkisi və quruluşu haqqında çoxlu məlumat verir.

Tipik Kütlə spektrometri sistemi ion mənbəyi, kütlə analizatoru və detektordan ibarətdir. İon mənbəyi nümunədən ionlar yaradır, kütlə analizatoru bu ionları onların kütləsinə görə ayırır və detektor müxtəlif kütlə-yük nisbətlərində ionların bolluğunu qeyd edir.

Kütlə spektrometrinin tətbiqləri çox genişdir. Naməlum birləşmələrin müəyyən edilməsindən məlum olanların kəmiyyətinin müəyyən edilməsinə qədər Kütlə spektrometri ətraf mühit, elmi, əczaçılıq, proteomika və metabolomika kimi sahələrdə mühüm rol oynayır.

 

Qaz Xromatoqrafiyası-Kütlə Spektrometri

Qaz Xromatoqrafiyası-Kütlə Spektrometri həm Qaz Xromatoqrafiyasının, həm də Kütlə Spektrometrinin güclü tərəflərini birləşdirir. Qaz Xromatoqrafiyası sütunundan çıxan tullantılar birbaşa kütlə spektrometrinə daxil edilir və bu, Qaz Xromatoqrafiyası ilə ayrılmış birləşmələrin hərtərəfli təhlilinə imkan verir. Sütundan ayrılan hər bir birləşmə ionlaşmaya və sonra kütlə spektrometri tərəfindən təhlilə məruz qalır.

Qaz Xromatoqrafiyası-Kütlə Spektrometri kompleks qarışıqlarda uçucu və yarıuçucu birləşmələrin müəyyən edilməsində və kəmiyyətinin müəyyən edilməsində xüsusilə güclüdür. Ətraf mühitin təhlilində o, çirkləndiriciləri müəyyən edə bilər; məhkəmə ekspertizasında dərmanların və toksinlərin aşkarlanmasına kömək edir; metabolomikada bioloji nümunələrin metabolik profilinə dair fikirlər təqdim edir.